Ο βυζαντινός ναός του Σωτήρος Χριστού στο λόφο του Προφήτη Ηλία στο Σμάρι

 

Ανεβαίνοντας ψηλά στο λόφο του Προφήτη Ηλία, και λίγο πριν φθάσουμε στην αρχαία ακρόπολη του Σμαρίου, συναντάμε το βυζαντινό ναό του Σωτήρος Χριστού.

Πρόκειται για ένα μονόχωρο και καμαροσκεπή ναό κατάγραφο με τοιχογραφίες του 14ου αιώνα.

Δυστυχώς η απουσία συντήρησης είναι φανερή πάνω στις πολυάριθμες παραστάσεις που κάποτε κοσμούσαν κάθε σπιθαμή του μικρού ναού. Ο κίνδυνος σε λίγα χρόνια όλες να έχουν καταστραφεί είναι ορατός, αν δεν υπάρξει σχετική μέριμνα.

Με δυσκολία διακρίνει κανείς παραστάσεις από το Χριστολογικό κύκλο, κυρίως στην καμάρα του ναού, ενώ ολόσωμες μορφές κυριαρχούν στους τοίχους χαμηλά και στις παραστάδες. Τα δυο σφενδόνια του κτίσματος είναι καλυμμένα με μορφές ανδρών Αγίων το ένα και γυναικών το δεύτερο, σε μετάλλια. Στο Ιερό, κάτω από την κόγχη, οι συλλειτουργούντες ιεράρχες και πάνω απ’ αυτούς η Δέηση. 

Το τέμπλο που χωρίζει τον κυρίως ναό από το Ιερό Βήμα είναι ξυλόγλυπτο, λιτό σε όλη την έκταση του πλην της Ωραίας Πύλης που φέρει ανάγλυφο φυτικό διάκοσμο.

Ο ναός πανηγυρίζει στις 6 Αυγούστου την Μεταμόρφωση του Κυρίου οπότε και πραγματοποιείται μεγάλο πανηγύρι στο διαμορφωμένο χώρο στον παρακείμενο ναό και πρώην μοναστήρι του Προφήτη Ηλία.