Η Αγία Σοφία υπήρξε μετόχι της Νεάπολης Λασιθίου και το
συναντάμε πρώτη φορά σε απογραφή του 1881.
Απέχει λίγα μόνο μέτρα από το Δίλακκο, (μικρός οικισμός)
ωστόσο είχε τη δική του αυτόνομη παρουσία.
Το 1903 μετρούσε 19 κατοίκους ενώ το 1920 έφθασε τους 34 για
να ερημώσει στη συνέχεια ακολουθώντας τη μοίρα πολλών μετοχίων στο Μεραμπέλο.
Σήμερα κατοικούν μόνιμα εκεί όλες κι όλες δυο ψυχές, ένας νεαρός
κτηνοτρόφος με την ηλικιωμένη μητέρα του.
Επισκεπτόμενοι την Αγία Σοφία, που μοιράζει τα σπίτια της πάνω
και κάτω από τον κεντρικό δρόμο ο οποίος τη συνδέει με άλλα μεγαλύτερα χωριά, απορήσαμε
που ένα τόσο όμορφο χωριουδάκι γνωρίζει την εγκατάλειψη.
Η θέα που μπορεί κανείς να θαυμάσει από την Αγία Σοφία |
Είναι κτισμένο σε ψηλό σημείο και έχει υπέροχη θέα προς τη
θάλασσα.
Τα ερειπωμένα σπίτια του, φτιαγμένα ακολουθώντας την τοπική αρχιτεκτονική, είναι όλα πέτρινα, πολλά εξ αυτών με καμάρες και μικρά παράθυρα. Η άνοιξη
θέλησε λίγο να διασκεδάσει τη μοναξιά τους και γέμισε όλο το χώρο που τα
περιβάλλει με αγριολούλουδα.
Την ονομασία του το συγκεκριμένο Μετόχι την πήρε από το ναό της
Αγίας Σοφίας, που δεσπόζει στη βόρεια πλευρά του.
Μικρός, μονόχωρος ναός με ένα πολύ ιδιαίτερο χαρακτηριστικό:
η σκέπη του είναι κατασκευασμένη από πλάκες τοπικής πέτρας, τοποθετημένες έτσι όπως
άλλοι θα έβαζαν κεραμίδια.
Παλιότερα πέτρινα σκαλοπάτια οδηγούσαν στην εκκλησία όμως σήμερα
το μικρό αυτό μονοπάτι δεν χρησιμοποιείται αφού έγινε νέος τσιμεντόδρομος.