Ο βυζαντινός ναός της Μεταμορφώσεως του Σωτήρος στο Μέρωνα Αμαρίου-Εκεί έθαβαν τα αβάπτιστα νήπια

 

 

Σε ψηλό σημείο μέσα στον οικισμό του Μέρωνα Αμαρίου και σε κοντινή απόσταση από το Δημοτικό Σχολείο είναι κτισμένος ο βυζαντινός ναός της Μεταμορφώσεως του Σωτήρος που πανηγυρίζει στις 6 Αυγούστου.

Πρόκειται για ένα συντηρημένο ναό, τόσο εσωτερικά όσο και εξωτερικά, που χρονολογείται, με βάση τον εναπομείναντα τοιχογραφικό του διάκοσμο, από τις αρχές του 14^ου αιώνα.

Η παράδοση, που μας μετέφερε ο Χαράλαμπος Αγγελάκης, αναφέρει πως εκεί παλιότερα οι κάτοικοι της περιοχής έθαβαν τα αβάπτιστα παιδιά τους, τα επονομαζόμενα τελώνια, τα οποία παρότι έφευγαν από τη ζωή με όλη την αθωότητα του νεογέννητου συνήθιζαν στα χωριά να αποτελούν φόβο και τρόμο.

Επειδή δεν είχαν βαπτιστεί οι άνθρωποι στην Κρήτη νόμιζαν πως μετά το θάνατο τους μετατρέπονταν σε στοιχειά και απέφευγαν να περνούν από τα σημεία ταφής τους για να μην τους πατάξουν. Επέλεγαν μάλιστα ως χώρους ταφής τους ναούς που είχαν μια απόσταση ασφαλείας από σπίτια.

Στο ναό του Σωτήρος, όπως τον βλέπουμε σήμερα, είχαν γίνει επεμβάσεις σε τρεις διαφορετικές χρονικές περιόδους για την επέκταση του κι έτσι ο χώρος του Ιερού, όπου σώζονται κάποιες τοιχογραφίες και είναι το παλιότερο τμήμα του, βρίσκεται σε χαμηλότερο επίπεδο από τον υπόλοιπο ναό.

Στο Ιερό Βήμα διακρίνεται τμήμα της μορφής του Παντοκράτορα, ο Άγιος Στέφανος, αποσπασματικά τμήματα των Συλλειτουργούντων Ιεραρχών και ψηλά η Φιλοξενία του Αβραάμ.

Έλεγαν, παλιά οι ντόπιοι, πως οι μορφές που βλέπουμε στις τοιχογραφίες ζωντάνευαν και κινούνταν μέσα στο ναό επιστρέφοντας μετά στις θέσεις που τις είχε φιλοτεχνήσει ο άγνωστος ζωγράφος.

Στην αυλή της εκκλησίας έχει διαμορφωθεί χώρος που λειτουργεί ως οστεοφυλάκιο για τα οστά των νεκρών που είχαν ταφεί έξω από το κτίσμα της και ανασύρθηκαν όταν έγινε η αποκατάσταση της.