Ο Προφήτης Ηλίας στο Νοφαλιά του Επάνω Μεραμπέλου-Υπήρξε καθολικό μονής που διαλύθηκε

 

Σημείο αναφοράς για το Μετόχι του Νοφαλιά, στο Πάνω Μεραμπέλο Λασιθίου, αποτελεί ο μικρός ναός του Προφήτη Ηλία.

Όταν ήταν ακμαίος ο τόπος, με πολλούς μόνιμους κατοίκους, κάθε χρόνο στις 20 Ιουλίου πραγματοποιούνταν μεγάλο πανηγύρι στη χάρη του, το οποίο προσέλκυε πιστούς απ όλα τα γύρω μετόχια.

Ακόμα και σήμερα όμως, παρότι ο Νοφαλιάς σχεδόν ερήμωσε από ανθρώπους, η Ενορία του τιμά τον Προφήτη Ηλία, κι αυτό δεν γίνεται τυχαία.

Αυτό το εκκλησάκι, που βλέπουμε σήμερα στο κέντρο του Νοφαλιά, κάποτε υπήρξε καθολικό μοναστηριού και μάλιστα ήταν ο πυρήνας γύρω από τον οποίο αναπτύχθηκε στη συνέχεια ο οικισμός.

Ακριβή χρονολόγηση του δεν έχουμε κι έτσι προσδιορίζεται η ανέγερση του σε ένα μεγάλο εύρος χρόνου από τον 12^ο έως και τον 15^ο αιώνα.Στη χρονολόγηση του δεν βοηθά η επιμήκυνση που έγινε στο κτίσμα, η ανυπαρξία τοιχογραφιών αλλά και η αρχιτεκτονική του.

Σήμερα βλέπουμε στο σημείο μια λιτή μονόχωρη βασιλική, που έχει υποστεί εκτεταμένη ανακαίνιση. Στο ξυλόγλυπτο νεότερο τέμπλο δεσπόζουν παλιές εικόνες του τιμώμενου Προφήτη Ηλία, του Παντοκράτορα και της Βρεφοκρατούσας Παναγίας.

Παλιές είναι και οι εικόνες της Παναγίας και του Αρχαγγέλου Μιχαήλ και Αγίου Κωνσταντίνου που βλέπουμε στους τοίχους του ναού.

Στο βόρειο τοίχο του κτίσματος υπήρχε υπόγεια θολωτή δεξαμενή που το 1957-59 επιχωματώθηκε γιατί δημιουργούσε προβλήματα υγρασίας.

Στη νότια πλευρά του λειτουργούσε νεκροταφείο. Όταν έσκαψαν για να φτιάξουν τα θεμέλια σε παρακείμενα σπίτια είχαν βρει τους τάφους μοναχών και ιερέων.

Επίσης αναφέρει η προφορική παράδοση πως κάποια από τα σπίτια που βλέπουμε γύρω από το εκκλησάκι ήταν κελλιά των μοναχών του μοναστηριού. Είναι πάντως γεγονός πως τα τελευταία κτίσματα που μαρτυρούσαν την ύπαρξη μονής στο σημείο αυτό έπαψαν να υφίστανται γύρω στο 1935, κι έτσι πλέον διατηρείται μόνο η μνήμη της.

Δείτε επίσης:

Προφήτης Ηλίας: Ο Άγιος της βροχής και ρυθμιστής των καιρικών φαινομένων