Το Φράγμα του Μαραθώνα δεν είναι μόνο πηγή ζωής για την
Αττική αλλά κι ένας τόπος με ιστορία και ιδανικό φυσικό περιβάλλον για μικρές
εξορμήσεις.
Ο μύθος αναφέρει πως όταν η θεά Αθηνά και ο Ποσειδώνας
βρέθηκαν αντιμέτωποι για το ποιος θα είναι ο προστάτης της πόλης της Αθήνας και
οι πολίτες επέλεξαν την θεά Αθηνά, δίνοντας το όνομα της στην πόλη, ο Ποσειδώνας θύμωσε και καταδίκασε την πόλη σε λειψυδρία.
Αυτή κράτησε μέχρι που κατασκευάστηκε το Φράγμα, ένα έργο ύψους 54 μέτρων και μήκος 285 μέτρων.Εσωτερικά είναι φτιαγμένο από σκυρόδεμα, ανακατεμένο με σπασμένο μάρμαρο, τσιμέντο και ηφαιστειακή τέφρα.
Η κατασκευή του Φράγματος συνοδεύτηκε από την παρακείμενη
τεχνητή Λίμνη του Μαραθώνα, στο σημείο της συμβολής των χειμάρρων Χαράδρου και
Βαρνάβα, χωρητικότητας 44.000.000 κ.μ. νερού.
Η κατασκευή
Όταν ο πληθησμός της Αθήνας αυξήθηκε, λόγω και των προσφύγων
της Μικρασιατικής Καταστροφής, το
ελληνικό Δημόσιο υπέγραψε σύμβαση (1925) με την αμερικανική εταιρεία κατασκευών ΟΥΛΕΝ
και την Τράπεζα Αθηνών για την χρηματοδότηση υδροδοτικών έργων.
Δημιουργήθηκε τότε η Ελληνική Εταιρεία Υδάτων για να εποπτεύει τα έργα ένα εκ των οποίων ήταν και το φράγμα του Μαραθώνα.Το φράγμα χρειάστηκε τρία χρόνια για να κατασκευαστεί και απασχόλησε σχεδόν 2.000 άτομα, τα οποία είχαν δωρεάν στέγαση και σίτιση.
Ξεχωριστή λεπτομέρεια της κατασκευής του, και κάτι μοναδικό
στον κόσμο, η εξωτερική του επένδυση από
πεντελικό μάρμαρο που αφθονούσε στην
περιοχή κι έδινε ένα τόνο αρχαίας Ελλάδας στο φράγμα. Χιλιάδες γυναίκες
εργάστηκαν για να γίνει επεξεργασία αυτού του μαρμάρου.
Από μάρμαρο έγινε επίσης ο υδατόπυργος αλλά κι ο μικρός ναός
στη βάση του. Ο ναός κατασκευάστηκε στη βαθμιδωτή πλευρά του φράγματος κι είναι ακριβές
αντίγραφο του ναού που έχτισαν οι Αθηναίοι στους Δελφούς μετά τη νίκη τους στη
Μάχη του Μαραθώνα.
Ο συμβολισμός της παρουσίας του εκεί είναι ξεκάθαρος καθώς σηματοδοτούσε
τη νίκη απέναντι στη λειψυδρία και την αφετηρία μιας νέας εποχής για την Αττική
και τη χώρα ολόκληρη.
Το έργο που ξεδίψασε την Αθήνα ολοκληρώθηκε με την κατασκευή
της σήραγγας του Μπογιατίου, μήκους 13,4 χιλιομέτρων, που θα έφερνε το νερό από
τον Μαραθώνα στην Πρωτεύουσα.
Στις 25 Οκτωβρίου του 1928, σε μία λαμπρή τελετή, στους Στύλους του Ολυμπίου Διός, ο τότε πρωθυπουργός της Ελλάδας, Ελευθέριος Βενιζέλος, εγκαινίασε το έργο και έδωσε οριστική λύση στο πρόβλημα της λειψυδρίας της Αθήνας.
Για την ιστορία ν' αναφέρουμε πως στα σκαλοπάτια του φράγματος, έγιναν τα γυρίσματα της ελληνικής ταινίας Υπολοχαγός Νατάσα το 1970. Εκεί ο Δημήτρης Παπαμιχαήλ ως Ορέστης έχασε τη ζωή του από γερμανικές σφαίρες με την Αλίκη Βουγιουκλάκη να θρηνεί δίπλα του.