Δημήτρης Δημητριάδης: Γνωριμία με έναν ιδεολόγο παλιάς κοπής και άξιο σεβασμού

 

Υπάρχουν κάποιοι άνθρωποι που δεν χρειάζεται να τους συναναστραφείς πολύ για να καταλάβεις πως ανήκουν στην κατηγορία των γνήσιων και καλών Κρητικών, των αυθεντικών ανθρώπων που ακόμα κι αν δεν συμφωνείς με την ιδεολογία τους υποκλίνεσαι στον τρόπο που τη στηρίζουν και πορεύονται μαζί της μια ολόκληρη ζωή.

Ένας τέτοιος άνθρωπος είναι και ο Δημήτρης Δημητριάδης, ο ηλικιωμένος κομμουνιστής από τα Παλαιά Ρούματα Χανίων, τη Μικρή Μόσχα, όπως αποκαλούσαν παλιότερα το χωριό του, καθώς υπήρξε κέντρο ανάπτυξης του ΕΑΜ διατηρώντας μέχρι σήμερα ένα μεγάλο πυρήνα γνήσιων ιδεολόγων υποστηρικτών του ΚΚΕ. Δεν είναι τυχαίο που στη Δημοτική Ενότητα Βουκολιών, όπου ανήκουν τα Παλαιά Ρούματα, το ΚΚΕ ήλθε τρίτο κόμμα στις εκλογές του Ιουνίου 2023 με ποσοστό σχεδόν 16%.

Τα Παλαιά Ρούματα, είναι μια ιδιαίτερη περίπτωση χωριού καθώς εκεί δημιουργήθηκε και λειτούργησε από το ΕΑΜ οργανωμένο λαϊκό δικαστήριο, λαϊκό ιατρείο και λαϊκή βιβλιοθήκη, εκ των οποίων σήμερα διασώζεται μόνο η τελευταία.

Για την ιστορία να θυμίσουμε πως στις 27 Σεπτεμβρίου του 1941, τέσσερα κόμματα της Αριστεράς, το ΚΚΕ, το Σοσιαλιστικό Κόμμα Ελλάδας (ΣΚΕ), η Ένωση Λαϊκής Δημοκρατίας (ΕΛΔ) και το Αγροτικό Κόμμα Ελλάδας (ΑΚΕ) ίδρυσαν το Εθνικό Απελευθερωτικό Μέτωπο (ΕΑΜ) που υπήρξε κορυφαία οργάνωση Εθνικής Αντίστασης ενάντια στη φασιστική κατοχή.

Τους σκοπούς του ΕΑΜ είχε περιγράψει ο εκπαιδευτικός Δημήτριος Γληνός στο βιβλιαράκι «Τι είναι και τι θέλει το ΕΑΜ».Παρά την κριτική που υπήρξε, αναφορικά με τη δράση του, οι σκοποί του ΕΑΜ ήταν,βασικά, δυο: Αντιστασιακός Αγώνας για την Απελευθέρωση της Ελλάδας και ελεύθερες εκλογές στη συνέχεια, χωρίς επάνοδο του βασιλιά χωρίς δημοψήφισμα.

Απότοκο του τρόπου που οργανώθηκε από παλιά το χωριό των Παλαιών Ρουμάτων γύρω από το ΕΑΜ είναι και η μετέπειτα πίστη των κατοίκων του στον συνεταιριστικό κίνημα. Ακόμα και σήμερα ο Αγροτικός Συνεταιρισμός του παραμένει ισχυρός ενώ και οι γυναίκες του χωριού έχουν δημιουργήσει το δικό τους συνεταιρισμό.

Το Δημήτρη Δημητριάδη τον συναντήσαμε σε ένα από τα μικρά καφενεία του χωριού. Ψάχναμε να βρούμε το σπίτι του ενετού άρχοντα των Παλαιών Ρουμάτων, με το οικόσημο πάνω από την πόρτα, κι έτυχε να είναι δικό του αυτό το σπίτι αλλά και η βενετσιάνικης αρχιτεκτονικής φάμπρικα στο ισόγειο του. Σήμερα μάλιστα  συνεχίζει η οικογένεια του να τη λειτουργεί με σύγχρονο εξοπλισμό, αλλά διατηρώντας τις πολλές βενετσιάνικες καμάρες της, ως ελαιουργείο.

Κρατούσε ο κ. Δημήτρης  το Ριζοσπάτη στα χέρια του και μας μιλούσε για το χωριό του που μετρά πάνω από 10 γειτονιές-συνοικισμούς αλλά και για την αγροτική παραγωγή του. Συχνά στην κουβέντα μας έκανε αναδρομές στο παρελθόν επαναλαμβάνοντας πως τίποτα πια δεν είναι όπως παλιά.

Για τον ίδιο βέβαια δεν έχουν αλλάξει πολλά, παραμένει πιστός στην ιδεολογία του ΚΚΕ, όπως εκείνη διαμορφώθηκε από την πρώτη στιγμή ίδρυσης του κόμματος του. Ποτέ δε λοξοκοίταξε σε άλλα κόμματα, ούτε κι έκρινε τις επιλογές του.

Τον ρωτήσαμε για το λαϊκό δικαστήριο που μας έκανε εντύπωση ως θεσμός σ’ ένα μικρό χωριό. Όλες οι αποφάσεις του, ήταν δίκαιες, μας εξήγησε, και γινόταν δεκτές από τους πολίτες χωρίς διαμαρτυρίες. Δυστυχώς το κτίριο που το στέγαζε γκρεμίστηκε επί Χούντας κι έτσι διατηρείται μόνο ως μνήμη σήμερα.

Η περιοχή των Παλαιών Ρουμάτων, που είναι ορεινή και πλούσια σε νερό, είναι γεμάτη καστανιές, μας περιέγραψε, αλλά τα τελευταία χρόνια αρρωσταίνουν και τα δέντρα τους πεθαίνουν. Ο ίδιος αποδίδει την ασθένεια στα αρρωστημένα ξύλα περιφράξεων που άρχισαν να έρχονται στο χωριό κι έκαναν μεγάλο κακό στα 3-4 διαφορετικά είδη καστανιάς που διαθέτουν.

Τώρα, μας εξηγεί, όσοι δεν μπορούν να σώσουν τις καστανιές τους αλλάζουν την καλλιέργεια τους σε αβοκάντο, που πλέον κερδίζει έδαφος ως είδος και στα Παλαιά Ρούματα.

Βέβαια πέρα από τις καστανιές και τα αβοκάντο παραμένει ανθηρή η καλλιέργεια ελιάς αλλά και η κτηνοτροφία. Η περιοχή είναι γεμάτη βλάστηση και τα ζώα βρίσκουν άφθονη τροφή.

Με τον κ. Δημήτρη κάναμε  μια βόλτα στο κτήμα, πίσω από το σπίτι του, για να μας δείξει τις καστανιές του και πως η ασθένεια έχει καταστρέψει πολλές εξ αυτών.

Στην αυλή του, με θέα το οικόσημο της οικογένειας των Ρενιέρηδων, η ευγενική σύζυγος του μας κέρασε γλυκό κουταλιού που είχε φτιάξει η ίδια, κι εκείνος μας είπε πως το αρχοντικό της σπουδαίας αυτής οικογένειας επί Ενετών έφθασε στα δικά τους τα χέρια.

Όταν έφυγαν οι Ενετοί από τα Παλαιά Ρούματα το σπίτι με τη φάμπρικα το πήραν Οθωμανοί. Ο προπάππους του κ. Δημητριάδη το αγόρασε από τον μουσουλμάνο ιδιοκτήτη του όταν ήλθε κι η σειρά των Οθωμανών να φύγουν από την Κρήτη.

Η χρήση του κτιρίου αλλά και τα βασικά δομικά χαρακτηριστικά του  έκτοτε δεν άλλαξαν. Πάνω διαμένει η οικογένεια Δημητριάδη και κάτω διατηρεί το ελαιουργείο της. Βέβαια στο παρελθόν υπήρχε στην ίδια ιδιοκτησία και αλευρόμυλος, όμως πια δεν έχει λόγο λειτουργίας αφού δεν υπάρχουν σιτηρά.

Αν παρατηρήσει κανείς την εικόνα που έχει το χωριό θα διαπιστώσει, πως τουλάχιστον στο παλιό κομμάτι του, οι κατοικίες είναι διάσπαρτες εδώ κι εκεί, σε μεγάλη απόσταση μεταξύ τους.

Όπου έβρισκε παλιά ο κόσμος νερό και έδαφος να καλλιεργήσει έκτιζε το σπίτι του, χωρίς να νοιάζεται αν είναι σε μεγάλη απόσταση από τα άλλα, μας εξήγησε ο κ. Δημήτρης.

Συνεκτικός δεσμός των διάσπαρτων σπιτιών παραμένουν ωστόσο τα καφενεία των Παλαιών Ρουμάτων, όπου πηγαίνουν όλοι, πίνουν το καφεδάκι τους και κουβεντιάζουν, σε καθημερινή βάση.