Στην καρδιά του Μαρουλά, στο Ρέθυμνο, βρίσκεται ο καθεδρικός ναός του οικισμού αφιερωμένος στη Μεταμόρφωση του Σωτήρος, που γιορτάζεται στις 6 Αυγούστου.
Ανακαινίστηκε πλήρως επί Κρητικής Πολιτείας, κάπου γύρω στο
1908, καθώς μαρτυρίες αναφέρουν πως ήταν σχεδόν ολοκληρωτικά κατεστραμμένος, πιθανότατα κατά την τελευταία επανάσταση του
1896 ή και προγενέστερα.
Βέβαια δεν αποκλείεται ο νότιος τοίχος να ήταν ο μοναδικός
που διασώθηκε τότε καθώς επάνω του βλέπουμε εντοιχισμένο υλικό, σε δεύτερη χρήση, της βυζαντινής περιόδου.
Πάντως, όταν χρειάστηκε να ανακαινισθεί ο ναός, υπάρχουν περιγραφές, με τους Μαρουλιανούς να σκάβουν χαντάκι από του Πυρήνα τη στέρνα μέσω του οποίου, και με τη βοήθεια της κατηφορικής κλίσης που διέθετε, το νερό έφθανε
μέχρι την εκκλησία κι έτσι έκαναν τις αναγκαίες οικοδομικές εργασίες.
Ο ναός της Μεταμορφώσεως αποτελούσε μέχρι τη δεκαετία του
1970 και συγκεκριμένα μέχρι το 1977 τον ενοριακό ναό του Μαρουλά.
Το αρχικό τέμπλο και οι περισσότερες εικόνες του χρονολογούνται από το 1916. Μάλιστα η δεσποτική εικόνα της Παναγίας ήταν δωρεά του τότε Μητροπολίτη Ρεθύμνης και Αυλοποτάμου Τιμόθεου Βενέρη. Ο ίδιος λέγεται πως είχε καθαγιάσει το ναό τοποθετώντας λείψανα της Αγίας Πελαγίας στην Αγία Τράπεζα του.
Μετά το 2008 φιλοτεχνήθηκε νέο τέμπλο, ακριβές αντίγραφο
του παλαιότερου που είχε φαγωθεί από σαράκι. Νωρίτερα, το 1995, έγιναν εργασίες
και στο καμπαναριό που είχα διαπιστωθεί ότι κινδύνευε να πέσει.
(Με πληροφορίες από την έκδοση "Μαρουλάς Ρεθύμνου-Αναψηλάφηση μια μακραίωνης πορείας στο χρόνο", Ηλίας Ν. Κοπανάκης, 2011)
Η βόρεια πόρτα ανοίχθηκε μεταγενέστερα και μάλλον σε σημείο όπου υπήρχε παράθυρο |