Σούβλος: Το σχεδόν έρημο μετόχι του Μεραμπέλου και το γεμάτο παραδόσεις παρελθόν του - Ιστορίες, Ρεπορτάζ, Σχολιασμός Κρήτης Blog | e-storieskritis.gr

Δευτέρα 11 Σεπτεμβρίου 2023

Σούβλος: Το σχεδόν έρημο μετόχι του Μεραμπέλου και το γεμάτο παραδόσεις παρελθόν του

 


Ο Σούβλος είναι ένα από τα μικρά μετόχια του Μεραμπέλου που κάποτε είχαν ζωή και σήμερα παραμένει σχεδόν ακατοίκητο.


Μια ηλικιωμένη γυναίκα συναντήσαμε μόνο, που ο γιός της, όπως μας είπε, διατηρεί κοπάδι στην περιοχή οπότε έχουν φτιάξει το σπίτι τους και μένουν αρκετά μεγάλα διαστήματα στο Σούβλο ενώ ευκαιριακά επισκέπτονται το μετόχι και κάποιοι άλλοι που διαθέτουν παλιά σπίτια και περιουσία εκεί.


Η πλειοψηφία των έρημων σήμερα κτισμάτων του Σούβλου ακολουθεί την τοπική αρχιτεκτονική. Βασικό υλικό η πέτρα, με ισχυρή τοιχοδομία, καμάρες στο εσωτερικό τους και μικρούς χώρους.




Η εκκλησία της Παναγίας, που συναντάμε στο κέντρο του μετοχιού, να είναι το μοναδικό κτίσμα που διατηρείται σε πολύ καλή κατάσταση. Φροντισμένη, ασβεστωμένη, με τα καντήλια της αναμμένα.


Σε ότι αφορά την ονομασία του μετοχιού ο Διαλλινομιχάλης διέσωσε μια ιστορία από τον παππού του, Νικόλαο Διαλλινά, ο οποίος γεννήθηκε γύρω στο 1786 και αναφέρεται στο μετόχι του Σούβλου και συγκεκριμένα στον Τουρκαλβανό Σούλιο, από τον οποίο σύμφωνα με τον πρόγονο του Διαλλινομιχάλη, πήρε το όνομά του το μετόχι.


Ο Σούβλος υπήρξε πάντως ως μικρός οικισμός ήδη από τα μέσα του 16ου αιώνα καθώς εμφανίζεται σε συμβόλαιο του 1522 από το νοτάριο Πέτρο Πατσιδιώτη.Επομένως το τοπωνύμιο υφίστατο κατά τη διάρκεια της Ενετοκρατίας, άρα πριν την οθωμανική κατάκτηση.




Το 1832 και το 1881 συμπεριλαμβάνεται στα μετόχια της Νεάπολης. Η πρώτη απογραφή στην οποία εμφανίζεται, είναι το 1903 με 35 κατοίκους ενώ ο μεγαλύτερος πληθυσμός καταγράφεται λίγο αργότερα, το 1928, με 38 κατοίκους και την ονομασία Σούβλοι.


Εκτός από την εκδοχή του Νικόλαου Διαλλινά, υπάρχει και η άποψη που αναφέρει ότι το τοπωνύμιο ίσως έχει να κάνει με την εικόνα που παρουσιάζει η περιοχή όπου κτίστηκε καθώς το μετόχι βρίσκεται σε ένα «σουβλερό» ύψωμα της βόρειας πλευράς του Τιμίου Σταυρού.


Ο Διαλλινομιχάλης, λοιπόν κατέγραψε την ιστορία του παππού του, όπως του τη διηγήθηκε πηγαίνοντας μια μέρα στο μετόχι με το γάιδαρο.


Σύμφωνα με τη διήγηση αυτή, ο Σούβλος ήταν ιδιοκτησία ενός Τουρκαλβανού που τον λέγανε Σούλιο και ήταν καλός άνθρωπος.


Συνήθιζε να παίρνει συμισάτορες χριστιανούς για να δουλέψουν στα κτήματα του και τους συμπεριφερόταν άψογα, χωρίς ποτέ να τους πειράξει. Μάλιστα δεν άφηνε τους άλλους Τούρκους να πλησιάσουν στο μετόχι για να μην κάνουν κακό στους χριστιανούς που είχε στη δούλεψη του.


Έτσι, το μετόχι του Σούβλου έγινε τόπος για κατατρεγμένους, όπως ένας πλοίαρχος από την Κάσο που ναυάγησε στον Αφορεσμένο.


Η γυναίκα του Σούλιου ήταν χριστιανή και εκείνος τη λάτρευε. Τη λέγανε Μαρία και την αποκαλούσε Μέριεμ. Δεν της ζήτησε ποτέ να αλλαξοπιστήσει αλλά την άφηνε να ακολουθεί το χριστιανισμό. Όταν όμως κατέβαινε στο Καινούργιο Χωριό φορούσε πάντα φερετζέ για να μην δίνει στόχο.




Η Μαρία μιλούσε γλυκά στους κατοίκους του Σούβλου και την αποκαλούσαν «Γλυκομιλούσα».


Παιδιά το ζευγάρι δεν έκανε  ποτέ. Όταν πέθανε ο Σούλιος της άφησε το 1/3 της περιουσία του. Άλλο ένα 1/3 έδωσε στους συμισάτορες του και το τελευταίο τρίτο σε άλλους κληρονόμους του.


Η Μέριεμ έγραψε την περιουσία της στους κοντινότερους συγγενείς της, γιατί δεν είχε ούτε γονείς (είχαν σκοτωθεί από τους Οθωμανούς) ούτε αδέρφια αφού είχαν πεθάνει  από την πείνα και το κρύο στα βουνά, καταδιωκόμενοι από τους Οθωμανούς.


Προς τιμήν της, σύμφωνα με την ίδια ιστορία, έκτισαν το μοναστήρι «Παναγιά η Σουβλιώτισσα» το οποίο θεωρούνταν θαυματουργό.Λέγεται πως όποιος Οθωμανός ήθελε να το πειράξει πάθαινε μεγάλο κακό.


Κάποτε ένας προσπάθησε να κλέψει τα τάματα και τα ασημικά της εκκλησίας, όμως στην προσπάθειά του να βγει έξω, δέθηκαν κόμπο τα χέρια και τα πόδια του και δεν μπορούσε να φτάσει στην πόρτα. Έκατσε στο στασίδι και ήλθαν χιλιάδες ζωνόσβουροι για να τον πνίξουν.


Τότε φώναξε βοήθεια και ήρθε ένας παπάς, διάβασε μια παράκληση και έτσι άφησε  τα κλοπιμαία, μαζί με μια σακούλα όπου είχε μέσα όλα του τα χρήματα. Τα πόδια και τα χέρια του λύθηκαν αμέσως και έφυγε.Από τότε δεν ξαναπάτησε στο Σούβλο και άφησε παραγγελιά και κατάρα στα παιδιά του να μην πλησιάσουν ποτέ την εκκλησία, ούτε να πειράξουν ποτέ κανένα Σουβλιώτη.


Ένας άλλος χριστιανός, αυτή τη φορά, πήγε να κόψει τα ξερά κλαδιά του πρίνου που βρίσκεται έξω από την εκκλησία.


Του είπαν ότι η Παναγιά δεν θέλει να πειράζουν τον πρίνο για να κάνει σκιά στους κατοίκους του Σούβλου. Ο χριστιανός δεν τους άκουσε και έκοψε μερικά κλωνάρια. Το βράδυ είδε στον ύπνο του μια μαυροφορεμένη γυναίκα να του λέει: «Γιατί έκοψες τους κλώνους του πρίνου μου; Εάν κόψεις άλλη φορά θα σε τιμωρήσω».


Ο χριστιανός σηκώθηκε το πρωί τρομαγμένος και διηγήθηκε το όνειρο στον ιερέα. Αναγκάστηκε μάλιστα να πληρώσει σε χρήμα για τα κλαδιά που έκοψε και από τότε κανείς άλλος δεν τόλμησε να πειράξει αυτόν τον πρίνο.


(Η ιστορία του Διαλλινομιχάλη αντλήθηκε από την ιστοσελίδα historyofmerabello.com )







Σελίδες