Η ενότητα των νεκροταφείων με τα εντυπωσιακά ευρήματα στο Αρχαιολογικό Μουσείο Πατρών

 

Το Αρχαιολογικό Μουσείο Πατρών βρίσκεται στη βόρεια είσοδο της πόλης και στεγάζεται σε κτήριο που κατασκευάστηκε το 2008, σε σχέδια του αρχιτέκτονα Θεοφάνη Μπομπότη.

Πρόκειται για έναν εντυπωσιακό χώρο με εξίσου εντυπωσιακά εκθέματα που δομούνται σε τρείς βασικές ενότητες, σε ισάριθμες μεγάλες αίθουσες, καλύπτοντας τον ιδιωτικό βίο, το δημόσιο βίο αλλά και τις νεκροπόλεις της ευρύτερης περιοχής των Πατρών.

Η ενότητα των νεκροταφείων (νεκρόπολη) περιλαμβάνει ευρήματα που προέρχονται από τα νεκροταφεία της Πάτρας και της ευρύτερης περιοχής και χρονολογούνται από τα μυκηναϊκά έως τα ύστερα ρωμαϊκά χρόνια.

Τα ευρήματα αυτά αναδεικνύουν τόσο την ταφική αρχιτεκτονική όσο και τον πλούτο και την ποικιλία των κτερισμάτων των τάφων, καθώς και τα έθιμα που αφορούν στον ενταφιασμό των νεκρών.

Εντύπωση στον επισκέπτη προκαλεί το σύνολο των κτερισμάτων γυναικείας ταφής του 2ου αι. π.Χ. που περιλαμβάνει χρυσά κοσμήματα και αργυρά σκεύη, τα γυάλινα σκεύη, με ποικιλία σχημάτων και χρωμάτων, σειρά από χρυσά δακτυλίδια, περιδέραια, ενώτια κλπ.

Τα νεκρικά στεφάνια

Επίσης απαρατήρητα δεν περνούν τα νεκρικά στεφάνια που βλέπουμε στην αίθουσα, εκ των οποίων τα άνθη του ενός είναι κατασκευασμένα από πηλό και επιχρωματισμένα με διάφορα χρώματα και χρυσό.

Τα στεφάνια χρησιμοποιούνταν ευρύτατα κατά τους ιστορικούς χρόνους σε πολλές μορφές και περιστάσεις του ιδιωτικού και δημόσιου βίου. Ο ιερός προορισμός τους ήταν εκείνος που ευνόησε τη διάδοση της χρήσης τους και στις ταφές.

Ο Αριστοφάνης ανέφερε πως το στεφάνι αντιπροσώπευε τη νίκη του νεκρού στις μάχες της ζωής.

Τα στεφάνια που θάβονταν μαζί με τους νεκρούς ήταν φιλοτεχνημένα σε χρυσό, επιχρυσωμένο χαλκό, ασήμι ή ξύλο καλυμμένο με φύλλα χρυσού. Κάποιες φορές αντί για πολύτιμα υλικά χρησιμοποιούσαν πηλό τον οποίο έβαφαν σε έντονα χρώματα ή επιχρύσωναν. Τα στεφάνια δεν εμφανίζονται μόνο σε ταφές αλλά και σε κάλπες με καύσεις νεκρών.

Τα στεφάνια μυρτιάς κοσμούσαν γυναικείες ταφές και εκείνα με φύλλα βελανιδιάς ανδρικές.Στα νεκροταφεία της Αρχαίας Πάτρας βρέθηκαν αρκετά στεφάνια χρυσά ή από ευτελή υλικά.

Κεραμπσκεπής ταφή

Ταφές

Σημαντικό ρόλο για τον παιδευτικό χαρακτήρα των εκθεμάτων, που παρουσιάζονται στην ενότητα της νεκρόπολης, κατέχει η ανασύσταση ορισμένων τύπων τάφων (θαλαμωτού, κτιστού θαλαμοειδούς, ταφής σε πίθο, κεραμοσκεπούς και κιβωτιόσχημου τάφου).

Οι περίτεχνες σαρκοφάγοι, οι επιτύμβιες στήλες, οι διάφοροι τύποι των τεφροδόχων αγγείων και σκευών, η ανασύσταση ενός επιβλητικού ταφικού ρωμαϊκού μνημείου ολοκληρώνουν τη γνωριμία του επισκέπτη με την έκθεση ευρημάτων από αρχαία νεκροταφεία στο νέο Μουσείο Πατρών.

Ταφή σε πίθο

Τα νεκροταφεία

Οι παλαιότεροι τάφοι στην Πάτρα, τέλη 18^ου με αρχές 17^ου αιώνα π. Χ, βρέθηκαν στη διασταύρωση των οδών Σμύρνης και Λασκάρεως.

Οργανωμένο νεκροταφείο μυκηναϊκών θαλαμωτών τάφων υπήρχε και στην άνω πόλη στην οδό Γερμανού. Οι τάφοι του χρησιμοποιήθηκαν για πολλούς αιώνες (15^ος-11^ος αιώνας π. Χ) και μάλιστα κάποιοι από τους νεκρούς είχαν ταφεί με πλούσια κτερίσματα , μερικά εκ των οποίων είχαν μινωική προέλευση.

Πολύτιμες πληροφορίες προσφέρει το εκτεταμένο μυκηναϊκό νεκροταφείο λαξευτών θαλαμωτών τάφων της Βούντενης Πατρών το οποίο καλύπτει έκταση 30 στρεμμάτων!

Ακόμα στην Πάτρα και την ευρύτερη περιοχή της βρέθηκαν τάφοι της Γεωμετρικής και Αρχαϊκής περιόδου.

Κατά τα ελληνιστικά χρόνια και κατόπιν στα ρωμαϊκά τα νεκροταφεία αυξάνονται. Οι ρωμαϊκοί τάφοι είναι εντυπωσιακοί, παρουσιάζουν πυκνή διάταξη, χωρίζονται σε τετράγωνα και μοιάζουν οι χώροι όπου φιλοξενούνται με πόλεις των ζωντανών.

Αντλήθηκαν πληροφορίες από την ιστοσελίδα του Αρχαιολογικού Μουσείου Πατρών ampatron.gr/