Στους δυτικούς πρόποδες του Ψηλορείτη με θέα προς την
κοιλάδα του Αμαρίου είναι κτισμένος ο Θρόνος, ένα μικρό χωριό όπου όμως έχει
κανείς πολλά να δει στη βόλτα του.
Σε κεντρικό σημείο του οικισμού ξεχωρίζει ο βυζαντινός ναός
της Κοιμήσεως της Θεοτόκου, ο οποίος
κτίστηκε πάνω στα ερείπια παλαιοχριστιανικής βασιλικής.
Είναι κατάγραφος με τοιχογραφίες του 14ου-15ου αιώνα ενώ στο δάπεδο της αυλής του σώζονται κομμάτια ψηφιδωτού.Στο υπέρθυρο του ναού βλέπουμε οικόσημο των Καλλέργηδων.
Από την άκρη του χωριού ξεκινά μονοπάτι που οδηγεί στη
Θρονιανή Κεφάλα. Εκεί έχουν ανασκφεί τα απομεινάρια της αρχαίας πόλης Σύβριτος.
Φέρεται να πρωτοκατοικήθηκε, με βάση τα ευρήματα, την υστερομινωική περίοδο ΙΙ, αλλά άκμασε από τα αρχαϊκά μέχρι τα ρωμαϊκά χρόνια.
Απομεινάρια της Συβρίτου από την πλευρά του Θρόνου |
Αναφορά στο Θρόνο γίνεται από τον Φραντσέσκο Μπαρότσι το 1577 αλλά και αργότερα από τον Καστροφύλακα και το Βασιλικάτα, ως Throno. Παρουσία έχει ο οικισμός και κατά την αιγυπτιακή απογραφή αλλά και στη συνέχεια κατά την Τουρκοκρατία.
Σήμερα μέσα στο Θρόνο σώζονται παλιά κτίσματα με
ενδιαφέρουσες αρχιτεκτονικές λεπτομέρειες ενώ ξεχωριστή θέση μεταξύ των σπιτιών
του κατέχει το αρχοντικό του Νικία Σταυρουλάκη, καθηγητή μαθηματικών στο Πανεπιστήμιο
της Limoges στη Γαλλία, και του αδελφού του επίσης μαθηματικού Γιώργου
Σταυρουλάκη. Κτίσμα του 1927, όπως μαρτυρά επιγραφή, κατασκευάστηκε, σύμφωνα με όσα μας είπε ο Γιώργος Δανδακεράκης, με άμμο που μεταφέρθηκε από το Ρέθυμνο και σαντορινιό χώμα, ώστε να είναι ανθεκτικό. Και πως να μην είναι όταν οι τοίχοι του φθάνουν σε πάχος τα 60 εκατοστά...
Ο Θρόνος τους καλοκαιρινούς μήνες δέχεται πολλούς επισκέπτες
που θέλουν να δουν από κοντά την αρχαία Σύβριτο και να θαυμάσουν το ναό της Παναγίας.
Στο χωριό υπάρχουν λίγα ενοικιαζόμενα δωμάτια σε μικρό οικογενειακό ξενοδοχείο αλλά και χώρος εστίασης που λειτουργεί και κάποιες ημέρες του χειμώνα, όχι μόνο τους θερινούς μήνες.
Μέρος της περιοχής όπου ανασκάφηκε η αρχαία Σύβριτος |