Στον οικισμό Άγιος Χαράλαμπος του Δήμου Οροπεδίου Λασιθίου,
δεξιά πάνω από τον κεντρικό δρόμο, διατηρούνται ερείπια του βυζαντινού ναού των
Αγίων Σέργιου και Βάκχου, δυο Αγίων στο όνομα των οποίων σπάνια συναντάμε
εκκλησίες στην Κρήτη.
Διασώζονται τα θεμέλια του ναού και ένα τμήμα του ιερού του ανάμεσα σε αιωνόβια δέντρα.
Ο ακριβής χρόνος κτίσης του συγκεκριμένου ναού δεν είναι
γνωστός. Yπάρχουν εικασίες για χρονολόγηση του κάπου γύρω στο 1200 μ. Χ, χωρίς όμως
να είναι επιβεβαιωμένο. Και εκτιμάται πως ίσως τότε να κτίστηκε καθώς εκείνη
την περίοδο στη Βυζαντινή Αυτοκρατορία ανεγέρθηκαν αρκετοί ναοί στο όνομα των
δυο στρατιωτικών Αγίων.
Επίσης δε γνωρίζουμε πότε ακριβώς ο ναός καταστράφηκε αν και
πάλι υπάρχουν εκτιμήσεις για την περίοδο της επανάστασης του 1821, οπότε στο
Οροπέδιο Λασιθίου ένας εκ των ηγετικών μορφών του αγώνα ενάντια στους Οθωμανούς
ήταν ο Βασιλογιώργης, με καταγωγή από τον Άγιο Χαράλαμπο.
Η επανάσταση εκείνης της περιόδου δεν οδήγησε σε νίκη τους Κρητικούς
κι έτσι δεν αποκλείεται οι Οθωμανοί να κατέστρεψαν ότι βρήκαν στο πέρασμα τους στα
χωριά των πρωτοστατών του 1821, άρα και στον Άγιο Χαράλαμπο.
Εξάλλου ο νεότερος ναός, που κτίστηκε και αφιερώθηκε στους ίδιους
Αγίους, ακριβώς κάτω από τον παλιό, μέσα στο νεκροταφείο, φέρει τη χρονολογία
1831 στο υπέρθυρο του, χρονολογία πολύ κοντινή με εκείνη του 1821.
Για την ιστορία ν’ αναφέρουμε πως οι Άγιοι Σέργιος και Βάκος
ήταν Ρωμαίοι στρατιώτες που έζησαν τον 4ο
αιώνα και γιορτάζουν κάθε χρόνο στις 7 Οκτωβρίου.
Ως αξιωματικοί του στρατού του Γαλερίου ο Σέργιος και ο Βάκχος έχαιραν εκτίμησης από τον αυτοκράτορα μέχρι που ασπάσθηκαν το χριστιανισμό και τιμωρήθηκαν σκληρά γι αυτό.Ο Βάκχος πέθανε από τα βασανιστήρια στα οποία υποβλήθηκε ενώ ο Σέργιος αποκεφαλίστηκε.