Η Κρήνη Sagredo στο βόρειο τοίχο του Δημαρχείου στο Ηράκλειο-Η ιστορία της

 

Στο βόρειο τοίχο του Δημαρχείου στο Ηράκλειο, στην περίφημη Loggia, είναι εντοιχισμένο το πέτρινο ανάγλυφο μιας γυναικείας μορφής.

Είναι σε σημείο όχι και τόσο πολυσύχναστο κι άρα ελάχιστα ορατό στον πολύ κόσμο καθώς εκεί δημιουργείται ένα αρκετά στενό πέρασμα από την πλατεία Αγίου Τίτου προς τη Λεωφόρο 25^ης Αυγούστου.

Ποια είναι όμως η ιστορία αυτού του ανάγλυφου;

Το 1603 ο δούκας Giovanni Sagredo κατασκεύασε μια κρήνη στη βόρεια γωνία της Loggia, (πριν πάρει τη μορφή που ξέρουμε σήμερα).

Εκεί οδήγησε, όπως αναφέρει ο ίδιος σε έκθεσή του, τα νερά κάποιας πηγής που αποκαλύφθηκε κοντά στην πόλη.

Η μεταφορά του νερού έγινε με πήλινους σωλήνες, που βρέθηκαν κατά μήκος του πεζοδρομίου του Αγίου Μάρκου και του εξωτερικού τοίχου της Loggia.

Πάνω από την κρήνη τοποθέτησε ένα έξεργο ανάγλυφο με παράσταση γυναικείας μορφής μέσα σε αψιδωτή κόγχη.

Κάτω από το τόξο υπάρχει λατινική επιγραφή: CVRA SAGREDO PROFLVIT ISTA DVCIS. Αυτή η επιγραφή βοήθησε ώστε  το γλυπτό να ταυτιστεί με την κρήνη που ανέγειρε ο Δούκας Giovani Sagredo.  

Είναι η μορφή που βλέπουμε σήμερα  εντοιχισμένη και η οποία βρέθηκε κοντά στο ναό του Βαπτιστή.

Ο Gerola ήταν εκείνος που την είχε εντοπίσει  σε κατάστημα κοντά στην εκκλησία του Αγίου Ιωάννη Βαπτιστή. Είχε υποστηρίξει  πως αρχικά η κρήνη βρισκόταν στη Loggia και τμήμα της μεταφέρθηκε κοντά στην εκκλησία λόγω της οικοδόμησης της καινούριας  Loggia το 1626. Ερμήνευσε μάλιστα την γυναικεία μορφή ως προσωποποίηση της Κρήτης.

Ίσως η κρήνη Sagredo να ταυτίζεται με την κρήνη şadırvan που αναφέρει ο Εβλιά Τσελεμπί στο τζαμί του Μαχμούτ, κεχαγιά του μεγάλου βεζίρη Φαζίλ Αχμέτ Πασά Κιοπρουλού, το έτος 1669, καθώς το τζαμί ιδρύθηκε με τη μετατροπή του ναού του Αγίου Ιωάννη του Βαπτιστή.

Ο Sagredo πάντως είχε προγραμματίσει να προεκτείνει το υδραγωγείο ως το λιμάνι, για να καλύψει τις ανάγκες των νεώσοικων, το έργο όμως ολοκλήρωσε ο διάδοχός του Giovanni Battista Michael.

Διαπιστώθηκε βέβαια πως το νερό αυτής της κρήνης δεν ήταν καλής ποιότητας. Γι αυτό όταν κατασκευάστηκε το υδραγωγείο και η κρήνη του Morosini, η κρήνη Sagredo, και η βρύση του λιμανιού τροφοδοτήθηκαν από το νερό τους.

(Αντλήθηκαν πληροφορίες από τον ιστότοπο waterincrete.ims.forth.gr και efah.gr, οι παλιές φωτογραφίες της κρήνης προέρχονται από το efah.gr)