Το "σανίδι" που αποδείχθηκε εικόνα και έγραψε την ιστορία του Μέρωνα Αμαρίου και της Παναγίας του

 

Μπροστά από το τέμπλο στον ιστορικό ιερό ναό της Παναγίας στο Μέρωνα, σε περίοπτη θέση, έχει τοποθετηθεί ένα παλιό «σανίδι».

Παρότι το σχήμα του παραπέμπει σε μια εικόνα από αυτές που κρατούν στις εκκλησίες στη διάρκεια λιτανειών η συγκεκριμένη δε φέρει καμιά παράσταση, μοιάζει με ένα άδειο κομμάτι ξύλου.

Είναι όμως έτσι;

Ο εφημέριος στο ναό της Παναγίας π. Μανόλης Βαμιεδάκης μας διηγήθηκε την ιστορία του.

Σύμφωνα με την παράδοση, ήταν κάπου γύρω στο 1.300 και ο Μέρωνας ως οικισμός δεν υπήρχε. Αντίθετα γύρω του ήταν κτισμένα αρκετά μικρά μετόχια, όπως του Αγίου Ιωάννη, του Αγ. Γεωργίου, τα Μεριανά κ.α.

Στο σημείο όπου σήμερα βλέπουμε το ναό της Παναγίας ένα βράδυ οι κάτοικοι του Αγίου Ιωάννη είδαν μια περίεργη λάμψη.

Η λάμψη αυτή εμφανίστηκε κι άλλα βράδια οπότε αποφάσισαν να πάνε στο σημείο να εξακριβώσουν τι συμβαίνει. Είδαν τότε σε ένα βάτο ένα ξύλινο «σανίδι», που εκ πρώτης όψεως έμοιαζε με αυτά που χρησιμοποιούσαν οι νοικοκυρές για να ζυμώνουν και να πλάθουν τα ψωμιά τους.

Πήραν το  «σανίδι» και το μετέφεραν στον Άγιο Ιωάννη.Όμως το αμέσως επόμενο βράδυ είχε εξαφανιστεί από τον οικισμό και η λάμψη που έβλεπαν από το βάτο είχε κάνει πάλι την εμφάνιση της. Κάποιοι για να σταματήσει η λάμψη έβαλαν φωτιά στο βάτο όμως ενώ εκείνος κάηκε το κομμάτι ξύλου έμεινε ανέπαφο.

Τότε συνειδητοποίησαν πως δεν ήταν απλό «σανίδι» αλλά κάποτε ήταν επιφάνεια εικόνας.

Η απόφαση ανέγερσης εκκλησίας στο σημείο που είχε επιλέξει η ίδια η εικόνα ήταν μονόδρομος θεωρώντας πως εκεί μόνο μέρευε η χάρη της.Κάπως έτσι, θέλει η παράδοση, να κτίστηκε ο ναός της Παναγίας και να πήρε και το ίδιο το χωριό του Μέρωνα την ονομασία του.

Ωστόσο το χωρίς παράσταση «σανίδι» δεν αφέθηκε έτσι. Κάποια στιγμή εστάλη προς εξέταση με τη μέθοδο χρονολόγησης του άνθρακα 14 στο Ερευνητικό Κέντρο Δημόκριτος.

Το πόρισμα του επιβεβαίωσε την παράδοση καθώς, σύμφωνα με τον π. Μανώλη Βαμιεδάκη, χρονολογήθηκε το ξύλο του από το 1220-1290.

Επιβεβαιώθηκε επίσης ότι κάποτε έφερε παράσταση ζωγραφισμένη.Επόμενο βήμα, με τη συνδρομή του Πανεπιστημίου Κρήτης και με τη χρήση λέιζερ, να αποκαλυφθεί ποια παράσταση ήταν ζωγραφισμένη πάνω στο ξύλο.

Δείτε επίσης:

Παναγία Οδηγήτρια του Μέρωνα: Η χαρακτηρισμένη ως Μόνα Λίζα του Βυζαντίου

Το στολίδι του Μέρωνα: Ο Βυζαντινός ναός Κοιμήσεως της Παναγίας με τις υπέροχες τοιχογραφίες