Στα ερείπια των Κάτω Πασαλιτών στο Μυλοπόταμο Ρεθύμνου-Κατοικούνταν από Οθωμανούς

 

Λίγο πριν φθάσουμε στο σημερινό οικισμό των Πασαλιτών στο Μυλοπόταμο Ρεθύμνου συναντάμε τα ερείπια των Κάτω Πασαλιτών.

Κατά το παρελθόν υπήρχαν οι Απάνω και οι Κάτω Πασαλίτες ως αυτόνομοι οικισμοί μέχρι την καταστροφή του δεύτερου οπότε παρέμεινε ζωντανός μόνο ο πρώτος.

Οι Κάτω Πασαλίτες, όπως και οι Απάνω, έχουν παρελθόν από την Ενετοκρατία και πέρα από το ότι τους συναντάμε στο Κατάστιχο Φέουδων της τούρµας Μυλοποτάµου, στις αρχές του 14ου αιώνα, μάρτυρες του παρελθόντος τους είναι οι ναοί τους, η Μεταμόρφωση του Χριστού στους Απάνω Πασαλίτες και ο Αστράτηγος στους Κάτω Πασαλίτες.

Αναφορά στους Απάνω και Κάτω Πασαλίτες κάνει ο Fr. Barozzi το 1577. Και στην απογραφή του Castrofilaka το 1583 αναφέρονται οι Κάτω Πασαλίτες με 87 κατοίκους και οι Απάνω Πασαλίτες με 110 κατοίκους.

Επί Τουρκοκρατίας στους Κάτω Πασαλίτες είχαν επιλέξει να διαμένουν οι Οθωμανοί κάτοικοι της περιοχής.

Λέγεται πως ερείπωσαν από μια φοβερή επιδημία πανώλης η οποία όμως δεν πέρασε στους Απάνω Πασαλίτες γιατί είχαν στο ναό της Μεταμόρφωσης τη θαυματουργή εικόνα της Παναγίας της Γρυλούς να τους προστατεύει.

Μια άλλη εκδοχή ωστόσο μας λέει πως οι Κάτω Πασαλίτες δέχθηκαν επιδρομή των Οθωμανών κι έκτοτε δεν κατοικήθηκαν ξανά. Βέβαια αν εκεί πράγματι ζούσαν Οθωμανοί μια τέτοια πιθανότητα μάλλοναπομακρύνεται.

Σήμερα διασώζονται μόνο ερείπια κτισμάτων στο σημείο. Μάλιστα οι παλιοί αναφέρουν πως υπήρχε εκεί και πύργος. Επίσης καλυμμένο από θάμνους βρίσκεται και το ερείπιο μιας παλιάς φάμπρικας.

Από τους εναπομείναντες τοίχους μπορεί να διακρίνει κανείς κτίσματα μεγάλου μεγέθους και καλοφτιαγμένα, με μεγάλα πελέκια, σε ένα τόπο με ωραία θέα καθώς πρόκειται για ύψωμα.

Δείτε επίσης

Τα σπίτια και οι άνθρωποι στους Πασαλίτες Μυλοποτάμου στο Ρέθυμνο

Η παλιά φάμπρικα