Κούρος του Παλαικάστρου-Ένα αριστούργημα από δόντι ιπποπόταμου, χρυσό, οφίτη και ορεία κρύσταλλο

 

Ένα από τα σημαντικότερα και πιο εντυπωσιακά εκθέματα που μπορεί κάποιος να θαυμάσει στο Αρχαιολογικό Μουσείο της Σητείας είναι ο Κούρος του Παλαικάστρου.

Πρόκειται για ένα αγαλματίδιο με ύψος που φθάνει τα 50 εκατοστά το οποίο εντοπίστηκε κατά τις ανασκαφές στο Παλαίκαστρο σπασμένο σε πολλά κομμάτια.

Χρονολογείται κατά την ύστερη μινωική εποχή (15ο αιώνας π.Χ.), εποχή του Χαλκού.

Το όνομα κούρος του αποδόθηκε λόγω της στάσης του σώματος που είναι όρθια με προτεταμένο το αριστερό πόδι. Πιθανολογείται ότι πρόκειται για αντικείμενο λατρευτικής σημασίας με επιρροές από την Αίγυπτο.

Τα υλικά κατασκευής και οι λεπτομέρειες της δεν μπορούν να μην ξαφνιάσουν όποιον το μελετήσει κατατάσσοντας το στα πιο ξεχωριστά έργα της μινωικής τέχνης.

Αποτελείται από τουλάχιστον οκτώ κομμάτια, που κατασκευάσθηκαν χωριστά και ενώθηκαν με συνδέσμους. Το σώμα του Κούρου του Παλαικάστρου είναι φτιαγμένο από δόντι ιπποπόταμου, στο οποίο ο καλλιτέχνης έχει αποδώσει με εκπληκτικό τρόπο τις ανατομικές λεπτομέρειες, ιδιαίτερα των χεριών και των ποδιών.

Από χρυσό έλασμα είναι το μινωικό ζώμα, τα υποδήματα και ίσως το ένα περικάρπιο, από οφίτη λίθο είναι τα μαλλιά, από ξύλο οι σύνδεσμοι και από ορεία κρύσταλλο τα μάτια.Η μπλε υαλόμαζα με τα μικρά χρυσά δισκία, πιθανόν συγκολλημένα σε ξύλο, μπορεί να αποτελούσε τη βάση του, σύμφωνα με το Υπουργείο Πολιτισμού. Στο σώμα του Κούρου βρέθηκε επίσης χρωστική ουσία αιγυπτιακού μπλε.

Το αγαλματίδιο διασπάσθηκε και κάηκε με την καταστροφή του ιερού (κτήριο 5), στην Υστερομινωική Ι περίοδο, και τα κομμάτια του βρέθηκαν διάσπαρτα στην ευρύτερη περιοχή, σε τρεις διαφορετικές ανασκαφικές περιόδους.

Θεωρείται κρητικό έργο, αλλά με ισχυρές επιδράσεις από την αιγυπτιακή τέχνη, όπως δείχνουν η τεχνική, τα υλικά και οι αναλογίες της μορφής.