Σκουλούφια Ρεθύμνου: Το χωριό όπου γεννήθηκε η Βαλιδέ Σουλτάνα Ελένη Βολανάκη

 

Τα Σκουλούφια είναι ένα από τα όμορφα χωριά που συναντά όποιος βρεθεί στην ενδοχώρα του Ρεθύμνου, καθώς διαθέτει αρκετό πράσινο, ενδιαφέρουσα αρχιτεκτονική και μνημεία του παρελθόντος του από την περίοδο της Βενετοκρατίας και μετέπειτα.

Απέχει περίπου 18 χιλιόμετρα από το Ρέθυμνο κι είναι κτισμένο σε σημείο πανοραμικό.

Στις βενετικές απογραφές το χωριό ονομαζόταν Σπιλούφια.Συναντάται σε όλες τις απογραφές εκείνης της περιόδου.Από τον Φραντσέσκο Μπαρότσι, το 1577, αναφέρεται ως Spilufia, όπως και στην απογραφή του 1583 από τον Καστροφύλακα. Και ο Φραντσέσκο Μπαζιλικάτα, το 1630, το κατέγραψε ως Spilufia ενώ ο Σταυρινίδης ταυτίζει το χωριό με το χωριό Iskoliye, το οποίο αναφέρεται στην τουρκική απογραφή του 1659.

Πρώτη φορά το βλέπουμε ως Σκουλούφια στο έργο "Κρητικά" του Μιχαήλ Χουρμούζη το 1842.Τα Σκουλούφια το 19^ο αιώνα υπήρξαν επαναστατικό κέντρο.

Εκεί γεννήθηκε η Ελένη Βολανάκη (Βολανοπούλα) η οποία έγινε βαλιδέ σουλτάνα μετά το γάμο της με τον αλβανικής καταγωγής Μουσταφά Ναϊλή πασά.

Ένας από τους γιούς τους ο Βελή πασάς υπήρξε διοικητής Κρήτης τη διετία 1856-58, περίοδο κατά την οποία με την μεγάλη φορολογία, τις αυθαιρεσίες και τις αδικαιολόγητες τιμωρίες ανάγκασε τους χριστιανούς να επαναστατήσουν. Έτσι ο Βελής αντικαταστάθηκε από το Σαμή πασά και εκδόθηκε ειδικό φιρμάνι που έδινε κάποιες ελευθερίες στους Kρητικούς.

Τα Σκουλούφια διασχίζει χείμαρρος που προσφέρει αρκετό πράσινο αλλά και το πολύτιμο νερό του στους κατοίκους.

Αξίζει μια βόλτα στα στενά δρομάκια του χωριού για να θαυμάσει κανείς τα παλιά κτίσματα που διατηρούν κάτι από ξεχασμένες εποχές, με τους ψηλούς τοίχους τους, τις καμάρες και τα ωραία θυρώματα.

(Αντλήθηκαν πληροφορίες από την έκοδοση "Μυλοπόταμος" του Μιχάλη Τρούλη)