Στην ενδοχώρα του Μυλοποτάμου και σε απόσταση περίπου 33
χιλιομέτρων από το Ρέθυμνο, συναντάμε τον Καλαμά.
Πρόκειται για ένα μικρό οικισμό κτισμένο σε σημείο με
πανοραμική θέα όπου τα απομεινάρια της παρουσίας των Βενετών στην Κρήτη είναι
έντονα.
Ευτυχώς οι ιδιοκτήτες των κτισμάτων στον Καλαμά σεβάστηκαν
την ιστορία τους και έχουν φροντίσει να διατηρήσουν τα περισσότερα αρχιτεκτονικά
στοιχεία που βρήκαν τα σπίτια τους, χωρίς να τα αλλοιώσουν. Εξάλλου το χωριό
έχει χαρακτηριστεί ως Παραδοσιακός Οικισμός κι έτσι άσκοπες και αταίριαστες
παρεμβάσεις στα κτίσματα του δεν επιτρέπονται.
Τα μεγάλα πετρόκτιστα σπίτια, με τα όμορφα θυρώματα, τις εσωτερικές αυλές που δεν είναι ορατές από το δρόμο, και τα στενά πλακόστρωτα σοκάκια δημιουργούν την αίσθηση στον επισκέπτη πως βρίσκεται σε ένα χωριό του 16ου αιώνα, φωτεινό και τακτοποιημένο.
Βέβαια ο Καλαμάς, όπως και πολλά άλλα χωριά στην ευρύτερη
περιοχή, έχει ζωή κυρίως το καλοκαίρι και τα Σαββατοκύριακα αφού οι μόνιμοι
κάτοικοι του είναι μετρημένοι στα δάκτυλα.
Στα όρια του οικισμού έχει αποκαλυφθεί ελληνορωμαϊκός τάφος
γεγονός που ενισχύει την πιθανότητα να υπήρχε ήδη και να κατοικούνταν από την
πρώτη βυζαντινή περίοδο.
Με βεβαιότητα πάντως κατοικούνταν κατά τη δεύτερη βυζαντινή
περίοδο και απόδειξη αποτελεί ο εντυπωσιακός ναός του Αγίου Γεωργίου του Μεθυστή που
δεσπόζει στο κέντρο του χωριού.
Εξάλλου, σε έγγραφο του 1299, που περιγράφει τη συνθήκη των Βενετών µε τον Καλλέργη, έχουμε αναφορά στον
Καλαμά.
Ο Καλαμάς έχει βραβευτεί ως ένα από τα καθαρότερα χωριά του
Μυλοποτάμου.