Νοτιοδυτικά του οικισμού της Μουρνέ του Δήμου Αγίου
Βασιλείου στο Ρέθυμνο και στη θέση Μαλαθρές βρίσκονται τα ερείπια ενός εντυπωσιακού
ναού.
Πρόκειται για κτίσμα της βυζαντινής περιόδου, που είναι άγνωστο υπό ποιές συνθήκες και πότε εγκαταλείφθηκε, αν και μια ξεχασμένη παράδοση αναφέρει πως καταστράφηκε από τους Οθωμανούς.
Σώζονται ακόμα, σε μεγάλο ύψος, οι εξωτερικοί τοίχοι του και εσωτερικά καμάρες που μαρτυρούν πως ήταν ναός σταυροειδής με τρούλο, διαστάσεων 10Χ10 μέτρων, όταν πρωτοκτίστηκε.
Στο αρχικό κτίσμα είχε προστεθεί στη συνέχεια, δυτικά, άλλο ένα κτίσμα 8Χ6 μέτρων κι έτσι
δημιουργήθηκε ένας πολύ μεγάλος ναός μήκους 18 μέτρων, η παρουσία του οποίου
στη συγκεκριμένη περιοχή παραπέμπει σε κάποιο μοναστήρι, αν και πλησίον του δεν
φαίνεται να υπάρχουν σήμερα άλλα ίχνη κτισμάτων.
Όλος ο ναός ήταν κατάγραφος με τοιχογραφίες αλλά στις μέρες μας
σώζονται μόνο ελάχιστα σπαράγματα τους στη βόρεια πλευρά.
Παλαιότερα στον ανατολικό τοίχο της νεότερης προσθήκης σώζονταν η μορφή του έφιππου Αγίου Γεωργίου.Μάλιστα όταν ο ναός ήταν σε καλύτερη κατάσταση είχε διαπιστωθεί πως υπήρχαν τρία στρώματα τοιχογραφιών.
Σύμφωνα με το Στέργιο Σπανάκη, ο G. Gerola όταν επισκέφθηκε την
περιοχή είδε επίσης τοιχογραφίες με τα βασανιστήρια της Κολάσεως και την
Ανάσταση των νεκρών στο θόλο του ναού. Ακόμα υπήρχε αναφορά και για ίχνη άλλων
ερειπωμένων κτιρίων, τότε, γεγονός που ισχυροποιεί την πιθανότητα στο σημείο να λειτουργούσε
μοναστήρι.
Οι λαϊκές παραδόσεις που είχαν αναπτυχθεί γι αυτό το ναό ήταν πολλές. Έλεγαν πως ο ναός κτίστηκε στη θέση προχριστιανικού ναού που είχε 100 ή 101 πόρτες με την τελευταία να είναι χρυσή κι ότι στα ερείπια του είχαν κρύψει χρυσάφι κι άλλα πολύτιμα αντικείμενα.
Από τους τοίχους του ναού έχει πέσει το κονίαμα που τους κάλυπτε
και φαίνεται η περίτεχνη αρχιτεκτονική του με λιθοδομή και εσωτερική επένδυση από
οπτόπλινθους.
Εξωτερικά το κτίσμα είναι μισοχωμένο στο χώμα ενώ και εσωτερικά από την κατάπτωση της στέγης και άλλων υλικών δε φαίνεται το πάτωμα και δεν είναι ευκρινές πως ήταν η διαρρύθμιση των χώρων του. Εκτιμάται πάντως πως
ο ναός αυτός διέθετε και βαπτιστήριο.
Δυστυχώς παρότι κατά το παρελθόν είχαν εκριζωθεί τα δέντρα
που υπήρχαν εντός του ερειπωμένου ναού σήμερα η εικόνα που παρουσιάζει είναι
κακή. Συκιές έχουν γεμίσει το εσωτερικό του κι υπάρχει πλέον κίνδυνος αν
αφαιρεθούν να καταρρεύσουν οι τοίχοι του που κρατιούνται όρθιοι αγκαλιασμένοι
από τις ρίζες τους.
(Αντλήθηκαν πληροφορίες από την έκδοση «Βυζαντινοί ναοί της επαρχίας Αγίου Βασιλείου Ν. Ρεθύμνης, του Θεόδωρου Πελαντάκη και "Πόλεις και Χωριά της Κρήτης στο πέρασμα των αιώνων" του Στέργιου Σπανάκη)
Ότι απέμεινε από τις τοιχογραφίες |
Στους τοίχους διακρίνονται μεγάλα πήλινα ακουστικά ηχεία |