Στο Οροπέδιο του Καθαρού στο Λασίθι έζησαν πριν από 350.000
χρόνια ίσως και περισσότερα οι νάνοι ιπποπόταμοι, ένα πολύ ιδιαίτερο είδος σε
σχέση με εκείνους που γνωρίζουμε σήμερα.
Ήταν μικρότεροι σε μέγεθος και με διάφορες άλλες ανατομικές διαφορές σε σύγκριση με τους σύγχρονους του είδους. Επίσης ήταν φυτοφάγοι και στο Καθαρό, που
τότε ήταν λίμνη 60.000 στρεμμάτων με πλούσια βλάστηση στις όχθες της, είχαν βρει
το ιδανικό σημείο για να ζήσουν μαζί με άλλα μεγάλα θηλαστικά.
Δυστυχώς όταν οι κλιματολογικές συνθήκες άλλαξαν και οι
ιπποπόταμοι μαζί με τα άλλα είδη που διαβιούσαν εκεί, έχοντας πολλαπλασιαστεί σε
σημαντικά νούμερα, δεν μπορούσαν να βρουν τροφή πέθαναν.
Παρότι ευρέως η ύπαρξη των νάνων ιπποπόταμων έγινε γνωστή όταν
η ανασκαφική ομάδα του Πανεπιστημίου Αθηνών ανακάλυψε σε υψόμετρο 1150μ. στο
Οροπέδιο του Καθαρού πλήθος απολιθωμάτων του συγκεκριμένου είδους η ύπαρξη τους
στο σημείο ήταν γνωστή τουλάχιστον από το 1845.
Περιηγητές που επισκέπτονταν την Κρήτη εντόπιζαν στο Καθαρό
απολιθωμένα οστά ωστόσο τότε δεν είχαν τα μέσα για να «ζωντανέψουν» το είδος
και να μελετήσουν τόσο το ίδιο όσο και τις συνθήκες έλευσης του στο νησί.
Οι νάνοι ιπποπόταμοι έφθασαν στην Κρήτη κολυμπώντας από την Πελοπόννησο.«Οι ιπποπόταμοι της Κρήτης είναι μοναδικοί. Είναι μοναδικοί για την Κρήτη διότι μόνο σε αυτό το νησί έζησαν, ήρθαν εδώ κολυμπώντας. Φτάνοντας εδώ έζησαν σε ένα ιδιαίτερο περιβάλλον όπου δεν είχαν ανταγωνιστές», είχε επισημάνει κατά την αποκάλυψη των απολιθωμένων οστών τους ο παλαιοντολόγος του Πανεπιστημίου Αθηνών κ. Λύρας.
Οι νάνοι ιπποπόταμοι προσαρμόστηκαν στο περιβάλλον του
νησιού κι αυτό οι ειδικοί το διαπίστωσαν στην ανατομία τους.
Πρόσφατα, όπως έγινε γνωστό, ολοκληρώθηκε στα
εργαστήρια του Πανεπιστημίου Αθηνών η συναρμολόγηση ενός σκελετού κρητικού
ιπποπόταμου (Hippopotamus creutzburgi η επίσημη ονομασία του) με βάση οστά του που βρέθηκαν στο
Καθαρό.
Ο ιπποπόταμος επρόκειτο να ταξιδέψει πίσω στην πατρίδα του
την Κριτσά και θα εκτεθεί σε χώρο εντός του οικισμού ώστε οι επισκέπτες του να
έχουν μια εικόνα του είδους που έζησε εκεί πριν από πολλές χιλιάδες χρόνια
(Αντλήθηκαν πληροφορίες και φωτο από την εφημερίδα Ανατολή καθώς και το περιοδικό Κρητικό Πανόραμα, τεύχος Νοεμβρίου-Δεκεμβρίου 2007)
Απολιθωμένα οστά νάνου ιπποπόταμου από το Μουσείο Σπάνιων και Ενδημικών Φυτών στην Κριτσά. Από τον ίδιο χώρο προέρχεται και η φωτο εξωφύλλου με δόντια αυτού του είδους. |
Το σημείο της ανασκαφής στο Καθαρό |