Το Χρωμοναστήρι απέχει μόλις 11 χιλιόμετρα από την πόλη του Ρεθύμνου κι είναι ένας οικισμός όπου πραγματικά χαίρεσαι να περπατάς και να περνάς χρόνο καθώς μαγεύει με την αρχιτεκτονική των σπιτιών του και τη γενικότερη εικόνα που παρουσιάζει.
Σε ότι αφορά στην ονομασία του ο Ρεθεμνιώτης δάσκαλος Εμ. Λαμπρινάκης αναφέρει: "Ο-χρω-Μοναστήρι, πρωτεύουσα του δήμου Βρύσινου. Το πάλαι υπήρχε ναός βεβαμμένος δια κιτρίνης αργίλλου, ώχρας, όθεν έλαβε την επίκλισιν η κώμη"
Χαρακτηρισμένος ως διατηρητέος οικισμός με ΦΕΚ από το 1980
και παραδοσιακός οικισμός με ΦΕΚ του 1995 διατηρεί πολλά από τα αρχιτεκτονικά
στοιχεία που άφησαν πίσω τους οι Βενετοί τα οποία του δίνουν έναν πολύ
διαφορετικό αέρα.
Σπίτια μεγάλα, με εσωτερικές-μη ορατές από τα στενά δρομάκια- αυλές, με όμορφα θυρώματα σε ταξιδεύουν σε άλλες εποχές όπου η καλαισθησία είχε
τον πρώτο ρόλο.
Ξεχωριστό κτίσμα η περίφημη Villa Clοdio, ένα θαυμάσιο
αρχοντικό που αναστηλώθηκε και από το 2010 στεγάζει το Στρατιωτικό Μουσείο Χρωμοναστηρίου που αξίζει
κάποιος να επισκεφθεί.
Ήταν κάποτε η θερινή κατοικία των Βενετών αρχόντων της οικογένειας Clodio από το Ρέθυμνο ενώ όταν την θέση των Βενετών πήραν οι Οθωμανοί το επέλεξε για κατοικία του ο αγάς της περιοχής μετονομάζοντας το σε «Κονάκι». Αξίζει να σημειώσουμε πως το ίδιο το χωριό μέχρι το 1299 ανήκε στον Βυζαντινό άρχοντα Γεώργιο Χορτάτζη και ακολούθως παραχωρήθηκε στον Αλέξιο Καλέργη. Το 1583 είχε 634 κατοίκους και αναγραφόταν στις απογραφές του 17ου αιώνα ως Acromonastiri, ενώ πριν, στις απογραφές του 1577 του Barozzi και του Καστροφύλακα το 1583 το συναντούσαμε κανονικά ως Cromonastiri.
Στην κεντρική πλατεία του οικισμού η παλιά φάμπρικα του
Πρινάρη ανακαινίσθηκε και διατηρώντας όλο τον παλιό εξοπλισμό της λειτουργεί σήμερα ως Κέντρο Εκπαίδευσης και Ενημέρωσης για τον Πολιτισμό της ελιάς, του λαδιού
και των μύλων που συναντάμε σε μεγάλο αριθμό στην ευρύτερη περιοχή.
Δείτε επίσης
Άγιος Ευτύχιος στο Χρωμοναστήρι: Ένας από τους παλαιότερους και πλέον ιδιαίτερους ναούς της Κρήτης
Διαβατικό και πάνω από αυτό κατοικία |