Μια ιδιαίτερα αξιόλογη έκθεση εκκλησιαστικών κειμηλίων μπορεί να δει ο επισκέπτης στο κειμηλιαρχείο που δημιούργησε η Ενορία Μελάμπων απέναντι ακριβώς από το σπίτι ενός εκ των Αγίων Τεσσάρων Μαρτύρων που κατάγονται από τις Μέλαμπες και τιμά η Εκκλησία μας ως νεομάρτυρες.
Το κτίριο όπου φιλοξενείται το κειμηλιαρχείο ήταν κατά το
παρελθόν το σπίτι της πολύτεκνης οικογένειας του Γεωργίου και της Βασιλικής
Χριστοφοράκη κι εκεί γεννήθηκαν και ανάθρεψαν τα οκτώ παιδιά τους την Ιουλία, την
Αναστασία, το Μιχαήλ, τον Ιωάννη, τον Εμμανουήλ, το Νικόλαο, το Μύρωνα και τον Αντώνιο.
Τα εγγόνια τους το δώρισαν στην ενορία Μελάμπων με το
σκεπτικό πως βρίσκεται απέναντι ακριβώς από το σπίτι του Γεωργίου ενός εκ των
Τεσσάρων Μαρτύρων το οποίο έχει διαμορφωθεί σε μικρό ναό όπου τιμάται η μνήμη τους.
Το κτίσμα του Κειμηλιαρχείου αναπαλαιώθηκε το 2012 επί εφημερίας του ιερέα
Ευάγγελου Τσουρδαλάκη με το Βαγγέλη Ψιλάκη να έχει το σχεδιασμό και την
επίβλεψη του έργου και το συνεργείο του Μανώλη Χριστοφοράκη να αναλαμβάνει τις εργασίες.
Το 2023 με την ολοκλήρωση της ανάπλασης και του εξοπλισμού του το Εκκλησιαστικό Συμβούλιο Μελάμπων, λαμβάνοντας υπόψη την ιερότητα και ιστορικότητα της θέση του κτίσματος αποφάσισε να αξιοποιηθεί φιλοξενώντας έκθεση ιερών κειμηλίων της Ενορίας και αφιερωμάτων των ενοριτών.Μάλιστα κάποια από τα εκθέματα χρονολογικά τοποθετούνται στην εποχή των Αγίων Τεσσάρων Μαρτύρων.
Στην ωραία έκθεση των Μελάμπων μπορεί να δει κανείς παλιές εικόνες
των Αγίων Τεσσάρων Μαρτύρων, την Αρχιερατική στολή του Σεβασμιωτάτου
Μητροπολίτη Λάμπης Συβρίτου και Σφακίων κ. Ειρηναίου, την οποία δώρισε το 2001
όταν ευρισκόμενος στις Μέλαμπες λειτούργησε κατά την γιορτή των Αγίων Τεσσάρων
Μαρτύρων.
Επίσης άμφια του π. Χρήστου Χριστοφάκη (1943-1966), του π.
Μιχαήλ Αυγουστάκη (1893-1925), παλιά εκκλησιαστικά σκεύη, ένα μανουάλι του
1880, τον εντυπωσιακό μηχανισμό του πρώτου χειροκούρδιστου ρολογιού του ιερού
ναού των Αγίων Τεσσάρων Μαρτύρων εκ Μελάμπων του 1966, το οποίο δώρισαν οι
Μελαμπιανοί της Αμερικής.
Σε προθήκη βρήκαν εξάλλου τη θέση τους εκκλησιαστικά βιβλία και μια χειρόγραφη επιστολή του σπουδαίου ζωγράφου Φώτη Κόντογλου.
Στον ίδιο χώρο εκτίθενται το κουβούκλιο ενός παλιού ξύλινου
επιταφίου κι ένας χειροποίητος επιτάφιος με ρώσικη γραφή, έπιπλα προηγούμενων
δεκαετιών, εικονοστάσια κι άλλα αντικείμενα που συνθέτουν το εκκλησιαστικό
παρελθόν του τόπου.
Στόχος της έκθεσης είναι η ανάδειξη του εκκλησιαστικού,
δημιουργικού και πολιτισμικού πλούτου της Ενορίας Μελάμπων που έχει συνδεθεί με
την ύπαρξη των Αγίων Τεσσάρων Μαρτύρων.