Το αμπελοτόπι των Λάκκων στα Αστερούσια-Κάποτε γεμάτο αμπέλια των Καπετανιανών

 

Μπορεί σήμερα να είναι το βασίλειο της αστοιβίδας και να βόσκουν πρόβατα ανάμεσα στις ξερολιθιές του ωστόσο κάποτε ήταν ο τόπος όπου οι κάτοικοι των Καπετανιανών καλλιεργούσαν τα αμπέλια τους.

Ο λόγος για τους Λάκκους στα Αστερούσια το μικρό οροπέδιο όπου σήμερα μόνο οι ξερολιθιές, ως φυσικό σύνορο των ξεχωριστών ιδιοκτησιών, έμειναν να θυμίζουν την καλλιέργεια του παρελθόντος.

Όπως μας εξήγησε ο λαογράφος και συγγραφέας  Γιώργος Σταματάκης, μέχρι περίπου τη δεκαετία του 1970 μπορούσε κανείς να δει εκεί αμπέλια και μάλιστα κατά κύριο λόγο της ποικιλίας κοτσιφάλι.

Δεν ήταν μεγάλοι αμπελώνες με τεράστια παραγωγή αλλά μικρές ιδιοκτησίες απ όπου η κάθε οικογένεια εξασφάλιζε σταφύλια για το κρασί και την τσικουδιά της. Εξάλλου δεν είναι τυχαίο που σχεδόν όλα τα σπίτια στα Καπετανιανά διέθεταν και το δικό τους πατητήρι.

Όπως σε όλη την Κρήτη έτσι κι εδώ το κάθε αμπέλι είχε ως περίφραξη ξερολιθιά, κτισμένη με κόπο και προσπάθεια τόσο για να διαχωρίζει ο ιδιοκτήτης του κάθε αμπελιού την ιδιοκτησία του αλλά και για προστασία από τους ανέμους, που δε λείπουν από τέτοια υψόμετρα.

Κι ακριβώς επειδή τα αμπέλια αυτά καλλιεργούνταν στο βουνό παρήγαγαν και καλό κρασί, αφού ως γνωστόν υψόμετρο και κλίση εδάφους είναι παράγοντες καθοριστικοί για την ποιότητα του κρασιού.

Βέβαια όλα άλλαξαν όταν η περιοχή των Λάκκων χαρακτηρίστηκε κτηνοτροφική και πλέον η χρήση της έπρεπε να αλλάξει αφού πρόβατα και αμπέλια δεν πάνε μαζί…

Και μην φανταστεί κανείς πως ο τόπος αυτός ήταν πάντα τόσο άγριος και απρόσιτος. Διαθέτει, σύμφωνα με το Γιώργο Σταματάκη, πηγές που «ανοίγουν» όταν ο χειμώνας είναι βροχερός ενώ παλιότερα υπήρχαν και αρκετά δέντρα.